Ovacık ilçe
-
Ovacık -
Karabük■ Osmanlı döneminde Ulak ve Şehabeddin kazalarından oluşan coğrafi alan eskiden beri Ovacık Yaylası adıyla anılır. İlçe merkezi Cumhuriyet döneminde kurulmuş bir kasabadır. 1959’da Çankırı2ya bağlı ilçe olmuş, 1991’de yeni kurulan Karabük iline bağlanmıştır.
SN■ Koord: 41° 4' 35'' D, 32° 55' 9'' K
Hoca mahalle (Avlağıkaya bağ)
-
Ovacık -
Karabük■ Koord: 41° 2' 56'' D, 32° 59' 48'' K
Avlağıkaya köy
-
Ovacık -
Karabük■ 20. yy başında
Alevi yerleşimi.
■ Yaylacılar ve Soğanlı ile birlikte Ziğil veya Zixil adı verilen bölgenin üç köyünden biridir. 20. yy ortalarına dek Alevi geleneklerini sürdürdükleri anlaşılıyor.
SN■ Koord: 41° 3' 31'' D, 33° 1' 5'' K
Cevizlidere köy
-
Ovacık (
Yeşilyazı bucağı) -
Tunceli■ Boşaltılmış ve tahrip edilmişken yeniden yerleşime açıldı. ■ Ermenice marx `çıra, her türlü çıralı ağaç` anlamında kullanılır. Zazaca merx `ardıç` eş kökenli olmalıdır.
SN■ Koord: 39° 15' 44'' D, 39° 2' 18'' K
Topuzlu köy
-
Ovacık (
Yeşilyazı bucağı) -
Tunceli■ © 31.07.1889 Dersim Kürtlerinden ve Topuzlu Aşireti'nin Veli Ağa takımından birkaç eşkiya tarafından Kuruçay kazası bağlarından kaçıralan adam ve esterler Zara'da kurtarılmış ise de eşkiya kaçmış olduğundan...
deyar heyran■ Köy ahalisi Alevi Zaza aşireti olan Seydanlılara bağlı Khew aşiretinin Phezgewran kolundan ibaret.
asmen■ Koord: 39° 17' 59'' D, 39° 4' 0'' K
Yeşilyazı köy
-
Ovacık (
Yeşilyazı bucağı) -
Tunceli■ Ermenice kökenli DZ sesini içeren sözcükler Türkçede, kısmen de Zazacada ve Kürtçede de Z olarak telaffuz edilir (örn. zo ծո, Xnzori (Zz. Xıncoriye) Խնձորի)
asmen■ Koord: 39° 20' 3'' D, 39° 5' 12'' K
Tatuşağı köy
-
Ovacık -
Tunceli■ Kırmançki (Zaza) dilli fakat ayrı bir topluluk sayılan Tat’ların yerleşimidir. Büyük bölümü tahrip edilerek terk edilmiştir.
SN■ Köy, ortasindaki tepe dolayisiyla iki mahalleye ayrılmıştır. Batida kalan tarafin iki farkli Kirmancki adi var: Cetecu ve Weşku. Weşku adı köyü 4 ya da 5 kusak önce kuran Weys/Veys'ten geliyor. Doğuda ve büyük olan tarafin ismi ise eskiden beri Tetu olup belki "Tat'lar" anlamına gelir.
Ali-Haydar■ Köyde kısmen Tatlar ve Zazalar yaşamaktadır. Köydeki Tatlar bölgedeki sonradan baskın kültür haline gelen Zaza-Alevi kültürüne adapte olmuştur. Kendileri Zazaca Tat anlamına gelen "Tetqu"derler. Köydeki Tatlar Tatcayı unutmuş,Zazaca-Türkçe konuşmaktadır.
Veli Günaydın■ Koord: 39° 19' 10'' D, 39° 7' 59'' K
Buzlutepe köy
-
Ovacık (
Karaoğlan bucağı) -
Tunceli■ Kakbil veya Kakbir nahiyesinin merkez köyü idi. Nahiye merkezi daha sonra Karaoğlan/Balikan köyüne taşındı.
SN■ Kürtler ve Türklerin birlikte yaşadığı bir Alevi inançlı köydür. Ovacık'ta Sarı Saltuklular aşiretinin yaşadığı tek köydür.
62Ali■ Koord: 39° 13' 58'' D, 39° 8' 22'' K
Kuşluca ölü yerleşim
-
Ovacık -
Tunceli■ Boşaltılmış ve tahrip edilmiştir.
SN■ Kuşluca ve çevre köylerin bulunduğu bölge Belkiş olarak anılır. Bu Çemişgezek'in eski ismi Melkiş'ten gelmektedir. Aslen Çemişgezek'ten göçmüşlerdir.
Mehmet Ali■ Koord: 39° 18' 42'' D, 39° 9' 43'' K
Tepsili ölü yerleşim
-
Ovacık -
Tunceli■ Boşaltılmış ve tahrip edilmiştir.
SN■ Çemişgezek'ten göçen Şamuşağı aşireti bölgeye yerleşmiştir.Yaşadıkları bölgeye Çemişgezek eski ismi olan "Melkiş"in benzeri şekilde "Belkiş"denir.
Mehmet Ali■ Koord: 39° 18' 38'' D, 39° 10' 16'' K
Bilgeç ölü yerleşim
-
Ovacık -
Tunceli■ Boşaltılmış ve tahrip edilmiştir.
SN■ Koord: 39° 16' 45'' D, 39° 10' 51'' K
Eğrikavak köy
-
Ovacık -
Tunceli■ Boşaltılmış ve tahrip edilmişken yeniden yerleşime açıldı.
SN■ Bu köyünde bulunduğu ormanlık bölgeye "Belkiş"denir.Bu Çemişgezek'in eski adı "Melkiş"ten gelmektedir.Aşiretin büyük kısmı halen Çemişgezek'te ikamet etmektedir.
Mehmet Ali■ Koord: 39° 18' 9'' D, 39° 11' 4'' K
Ovacık ilçe
-
Ovacık -
Tunceli■ İlçenin doğu yarısı 1930’lu yıllarda boşaltılmış ve sayıları elliye yakın köy ve mezra iz bırakmamak üzere tahrip edilmiştir. Bu bölgede halen yerleşim çok seyrektir. Eski harita ve listelerdeki köyleri lokalize etmek güçtür. İlçenin batı bölümündeki köylerin tümüne yakını 1993-1994’te boşaltılmış ve tahrip edilmiştir. Bu köylerin bir bölümü son yıllarda yeniden yerleşime açıldı.
SN■ Pulur, zazaca pulor ''verimsiz, işe yaramaz'' manasında da konulmuş olabilir. Ayrıca ilçe yeri pek tepelik değildir. Höyük niteliğinde bir yer yoktur.
oen■ Selçuklu ve Osmanlı döneminde Çemişgezek'e bağlı bir nahiyeydi,1876'ya kadar Çemişgezek'e bağlı kalmış,Hozat sancağı teşkil edilince ayrılmıştır.1568'deki Çemisgezek'e bağlı adı 'Nahîye-î Ovacık'tır. 1914 kayıtlarında Ovacık'ın tamamında toplam sadece 7 ermeni görünüyor.
Veli Günaydın■ İlçe {Köyler ile birlikte} %90 Zazadır.Az sayıda Türk ve Kürt nufüs ta yaşamaktadır.Kazım Karabekir 1908 yılındaki raporunda yöre halkının diğer doğu illerine göre çok iyi Türkçe bildiğini yazmaktadır.Kazım Karabekir, Ovacık halkının Zazaca ve Türkçe olmak üzere çift dilli olduğunu söylemektedir.Yöre halkı cumhuriyet öncesinde de iyi Türkçe bilmekteydi.
Mehmet Ali■ Koord: 39° 21' 28'' D, 39° 12' 40'' K
Öveçler köy
-
Ovacık -
Tunceli■ Kürtçe kerdiz `eşek hırsızı` adı düşündürücüdür.
SN■ Koord: 39° 20' 27'' D, 39° 13' 45'' K
Konaklar köy
-
Ovacık -
Tunceli■ Eski ismide Konaklardır, ismi Türkçedir. Osmanlı döneminde Konak gibi evler yapılmıştır. Arslanuşağı aşiretinin devletle arasının iyi olması sebebiyle onlara yapılmıştır.Türk-Zaza karışık bir köydür.
Mehmet Ali■ Koord: 39° 21' 11'' D, 39° 13' 53'' K