■ Manisa-Kula Rumları 19. yy sonunda genellikle Türk dilli iken Göldelilerin arkaik bir Yunan lehçesi konuştuğu belirtilir. 23 Nisan Ay'Yorgi Panayırı ünlüymüş. SN
■ 1891'de burayı ziyâret eden K. Buresch köyde sâdece bir kaç yaşlı kadının konuştuğu bir dili keşfettikten sonra 15 kelimesini kaydetmiştir. 19. yy başında Rum Ortodoks yerleşimi. Manav
■ 7. yy'da kurulan Opsikion ( < Latince «obsequium» `maiyet`) askeri eyaletinin merkezi olan kasabanın 13. yy'da Türklerce 'Kula' olarak adlandırıldığını Bizans tarihçisi Paxymeres bildirir. SN
■ Yüksek (iki katlı) bağ evlerine Rumlar Türkçe kule'den uyarlanmış 'koula' adını verirlerdi. Yörede halâ bu yapılardan vardır. Belirli bir yeri belirtmek için kullanılırken, orada gelişen yerleşimin adına dönüşmüş olabilir. Tankut Beygu
■ 4. yy'dan itibaren Bizans Notitia Episcopatuum'larında kaydedilen ve Gediz kenarında olduğı bildirilen Tabala/Davala kasabasıdır. `Peri Bacaları` ya da Kuladokya adı verilen erozyon vadisi yakındadır. SN