■ 1886 yılında 244 Ermeni nüfusu vardı. Bugün tamamı Erivan göçmeni olan Bruki, Celali, Dilxeri ve Redki aşiretlerine mensup Kürtler yaşıyor. 1935 yılı nüfusu: 295 metonio
■ Kafkasya genel valisi (1905-1915) İlarion Vorontsov-Dashkov adına Rus (Kazak?) kolonisi olarak kurulmuştur. 1921'den sonra Karapapak muhacirler yerleştirildi. SN
■ 1886 yılında 121 Ermeni nüfusu vardı. Ermenilerin köyü terk etmesiyle köye ilk Karapapaklar yerleşmiştir. Kürtler daha geç dönemlerde çevre köylerden gelmiştir. 1935 yılı nüfusu: 235 metonio
■ Kars'ta iki İslamsor köyü bulunuyor. Bunlardan birisi Sarıkamış'a bağlı Taşlıgüney köyü olup eski yerlisi Avar, şimdiki yerlisi Türk ve Kürttür. Bu köy ise eski Rum köyü olup sonrasında Karapapaklar yerleşmiştir. Çeçen nüfus yoktur. 1935 yılı nüfusu: 284 metonio
■ Kura/Kür Nehrinin ana kaynağı bu köy yakınındadır.Rus kaynaklarında görülen Rodionovka adı muhtemelen bir Dukhobor (savaş ve askerlik karşıtı bir Ortodoks mezhebi) yerleşimine işaret eder, ancak Dukhobor köy listelerinde bu yerleşime rastlayamadık. SN
■ Rus haritasında sehven Hotanlı adıyla gösterilen bu köyün 198 Rum ve 2 yerli Türk nüfusu vardı. Gereği odur ki 93 Harbi öncesinde yerlisi Türk olan bu köy Anadolu içlerine göçe zorlanmış, yerlerine Trabzonlu Rumlar yerleşmiş. Rumların köyü terk etmesiyle köyün yerlilerinin büyük çoğunluğu köye geri yerleşti. metonio
■ 20. yy başında Êzidi yerleşimi. Şimdi Kürt-Sünni yerleşimi
■ Farklı ifadelere göre eski Êzidi veya Süryani köyü iken daha sonra Müslümanlaşmıştır. SN
■ Rus yapımı etnik haritada Süryani köyü olarak gösterilmiştir. xyz
■ Samavat'lı Süryaniler* Ermenistan'a göçmüş, yerlerine Erivan göçmeni Dilxeri aşiretinden Sünni Şafi Kürtler yerleşmiştir. Bugün bir kaç Terekeme gelin hariç köyün tamamı Kürttür. Köydeki Süryani kilisesinin yıkılmadan önceki hâli: https://sobory.ru/photo/284800 metonio
■ Eski Çakmak köyü yakınında Rus yönetimi altında çok daha büyük ve düzenli bir yerleşim olan Blagodarnoe Molokan köyü kurulmuş, daha sonra burası Çakmak köyü ile birleştirilerek Karapapak Türkleri iskan edilmiştir. Halen nüfus çoğunlukla Kürttür. SN
■ Çakmak köyünde yaşayan Kürtler, Redkan aşiretindendir. Mar(d)astan
■ Çakmak köyüne bağlı Çalkavur mezrası eski Molokan yerleşimidir. emjan
■ Erm yalın çoğul Kark, belirtme hali Kars, çoğul tamlayan hali Karuts Pert (Kar'lar kalesi) biçimleri 5. yy'dan beri kaydedilmiştir. Kar'ların kim veya ne olduğu açık değildir. `Karsak Türkleri` adlı mevhum kavimle ilişkilendirilmesi fantezidir. SN
■ Gürcüce "kapı(nın) şehri" anlamına gelen Karis-Kalaki'den geldiği de söyleniyor. (Kari gürcücede kapı, 's eki de ilgi hal ekidir, bu şekliyle Karis veya Kars, "kapı(nın)..." anlamında) Emrys
■ Şehir merkezin de Türkler çoğunluğu oluşturur. İl geneli kütüğe göre %74 Türkler, %25 Kürtler ve %1 Diğer şeklindedir. Eftalit
■ Eprigyan'a göre (1902) köyün yakınında harap halde Aziz Tadeos manastırı bulunmaktaydı. Rus yönetimi döneminde Rum ve Gürcü nüfus iskan edildi. SN
■ Ünlü Kürt (Êzdi) yazar Erep Şemo bu köyde doğmuştur. Buradan Ermenistan'a göç ederler. Jiyana Bextewar ve Şıvanê Kurmanca isimli kitaplarında bu köyden bahseder. Burada Hurum (Yunan) ve Kürtlerin beraber yaşadığını belirtir. Mar(d)astan
■ Yezidilerin ve Rumların Rusya topraklarına göçünden sonra köye Karapapaklar yerleşmiştir. Günümüzde köyde Karapapaklar çoğunluk olup başka ilçelerden ve köylerden yerleşmiş Erivan orijinli Kürtler de bulunmaktadır. metonio
■ Bu köyün Kürtçe ismi Goma Ûsiv'dır. Kürtler bir yana, Kars'taki Terekeme-Karapapaklar dahi, Küçükyusuf ya da Hofsepekom dersen, böyle bir köyü bilmezler. Qazi
■ İlk Rus kaydında 29 hane Türk ve 2 hane Kürt bulunmaktadır. Kürtler büyük ihtimalle yakınındaki Halefoğlu köyünün çobanları, zira günümüzde köyde yerli Kürt bulunmuyor. metonio
■ 20. yy başında Ermeni/Türk yerleşimi. Şimdi Türk yerleşimi
■ Kırzıoğlu'nun ailesi Susuz'a bağlı Mamaş köyündendir, kendisi de Kumuk veya Terekeme değildir. "Ahıska Türkleri" ismini siyasi anlamda oluşturup Bayburt'a kadarki arazinin bu topluluktan olduğunu iddia eden kişidir. metonio
■ Düzeltme: Meşhur tarihçi Fahreddin Kırzıoğluʼnun baba tarafı aslen buralıdır. Daha sonra Mamaş (Kırçiçeği) köyüne göç etmişlerdir. İbrahim Ahıskalı
■ 961-1045 yılları arasında Bagratuni Ermeni krallığının başkenti olan ünlü Ani kentidir. Daha sonra Timurlenk ve TC tarafından yerle bir edilmiştir. Adı Ermeniceden eski bir dile aittir. Adontz, Strabon'un bu yörede sözünü ettiği Ainínai kavminin/halkının adından türemiş olabileceğini savunur. (Adontz 46). 5. yy tarihçisi Movses alternatif Hani biçimine değinir. Türkçe Anı adı kizb-i fahiştir. SN
■ Ocaklı olan resmi adı 2016 yılında "Anı" olarak değiştirilmiştir. emjan
■ 10. yy'da inşa edilen büyük manastır kompleksi halen Türkiye-Ermenistan sınırında askeri bölge içindedir. 1918'e dek manastır çevresinde bir Ermeni köyü mevcuttu. SN