1907hk 📖: Akçaka[l]a

■ Şemun el-Gazi türbesi ziyaret edilir. SN

1928 📖: Akçakale

■ Alevi-Türk yerleşimi

1862z 📖: Akçakale

Y150 Y961 ▸ Y96: Aránê / Aranda? [ AnaD ]

■ Yerel yazıtta görülen Aranda'nın Ptolemaios ve Bizans tarihçilerinde geçen Aranê olabileceğini Hild (TİB Kappad. 11) önerir; Zgusta (n. 85-12,13) kuşkulu bulur. Aranda başka bir görüşe göre daha batıdaki Alacahan Derbendi'dir. SN

■ © 11.02.1862 Divriği'nin Kızılcaviran köyünden Kangal'ın Akçakale köyüne göç eden Çiçekoğlu Halil ve kardeşi İbrahim'in taleplerine binaen bir mahzuru olmaması halinde mürettep vergi kayıtlarının nakledilmesi. deyar heyran

1928 📖: Ağcakale

■ Alevi-Kürt/Zaza (Koçgiri) yerleşimi

1928 📖: Akçakale

1884hk 📖: Tell el-Abyad | Akçekale [ Ar tell abyaḍ "akhöyük" ]

■ Müslüman Arap yerleşimi

■ İlçe nüfusunun tümüne yakını Araptır.Ova kısmında 1980’lerden itibaren sağlanan sulama altyapısı sayesinde pamuk tarımı gelişmiştir. SN

■ Akçakale ilçesinin Suruç sınırındaki 9 köyünde tamamen veya kısmen Kürtler yaşamaktadır. Bunun dışında kalan nüfusun tamamına yakını Araptır. metonio

1928 📖: Ağcakale

■ Türkmen (Karakeçili) yerleşimi

■ Köy Urfa ve Musul yörelerinden getirilerek yöreye iskan ettirilen Karakeçili Türkmenleri tarafından kurulmuştur.

1522t 📖: Kordil / Gördil

İt1318 📖: Skordíli

Y130 📖: Kordyla [ Yun kordylê "palamut balığı" ]

■ 20. yy başında Alevi yerleşimi.

■ 1992'de Akçakale köyü Gökçekaya (Garziya), Çatalzeytin (İspendam), Zeytinlik (Haldandoz) köylerinin katılmasıyla belediye statüsü kazandı. SN

■ Akçakale ilçesi, 1530 tarihli, 387 Nolu Vilayeti Karaman ve Rum Defteri Cilt II ”de 729’ncı sayfada “Kordil karyesi” olarak kayıtlıdır. Seddül Bahir

■ Kısmen Türkmen (Çepni) yerleşimi, yerleşim halkı birkaç köy hariç son iki yüzyılda Alevilikten Sünniliğe geçmiştir. Güvenç Abdal Ocağı kayıtlarında Çarşıbaşı-Akçaabat arasında Alevi geçmişi olan 14 köyden biridir. metonio

1515t 📖: Akçakale | Torul Kalesi

■ Torul ilçesine adını veren esas Torul kalesi burasıdır. SN

1928 📖: Ağcakale

1520 📖: Akçakale

■ 16. yy'da sancak merkezi. SN

■ Köy halkı Türkmen'dir. Köye bağlı mezraların bazılarında hem Türkmen hem de Kürt nüfusu bulunmaktadır. Mehmet Kaya

■ 20. yy başında Kürt-Sünni yerleşimi. Şimdi Kürt-Sünni yerleşimi

E1880 📖: Akçakale

E1662 📖: Yervantagerd [ Erm "Yervant (öz.) hisarı" ]

■ Kürt-Sünni (Kurdki) yerleşimi

■ 17. yy'da Tebrizli Arakel Badmiç buraya ilişkin olarak `şimdi Ağcakale adı verilen Yervantagerd kalesi` ifadesini kullanır. Adı geçen Yervant, MÖ 4. yy'da bölgeye egemen olan Ervand/Orontes sülalesine mensup Pers valilerinden biri olmalıdır. SN

E1880 📖: Akçakale

E1918 📖: Pertaşen [ Erm "kaleköy" ]

1910h 📖: Akçakale

1854h 📖: Çıldır

■ 20. yy başında Karapapak/Terekeme yerleşimi. Kısmen Karapapak/Terekeme yerleşimi

■ Çıldır gölüne ve ilçesine adını veren Çıldır kalesi burasıdır. İlçe merkezi daha sonra Zurzuna kasabasına taşındı. SN

■ Belki Gürcüce Bertaşeni (ბერთაშენი) - "keşişköy". Ayrıca Gürcüce Tetritsikhe (თეთრიციხე) "akça kale" kullanılır. GEO