Taşhan mahalle
-
Yahyalı -
Kayseri■ 1922’de Erzurum Karayazı’dan gelen Kürt muhacirler iskân edilmiştir.
SN■ Göynük ovası doğusunda, ekilebilir arazisi çok olan merkezi bir köydür. Cumhuriyet öncesi sürgün edilen Ermeniler'in bıraktığı evlerden halen kullanılanı vardır. Kurtuluş Savaşı sonunda köye ilk yerleşenler, Yörüklerdir. Hasan Efendi adlı meşhur ağa ile çevreye kendini tanıtan köy, Karakoyunlu aşiretinin yurdu haline gelmiştir. Doksanüç muhaciri adıyla Erzurum ve Kars bölgesinden gelen Karapapak Türkleri halen Gürcistan'daki akrabalarıyla ilişki icindedir. Seferberlik muhaciri dedikleri Kürtler ise Erzurum Karayazı'dan gelen sülalelerdir.
Mert Çakmak■ Esasen Ermenilerin kurduğu bir köydür. Ermenilerin köyde bulunduğu dönemlerde köye Karakoyunlu Türkmenleri iskan edilmiştir. 93 Harbinden sonra Erzurum taraflarında gelen Muhacir Kürtler ile Kars'tan gelen Terekemeler köye iskan edilmiştir. Tehcirden sonra ise köye yörükler yerleştirilmiştir. Akabinde Nüfus mübadelesi sonrasında Selanik Mübadilleri ile en son 1951 yılında Bulgaristan Muhacirlerinin de gelmesiyle köy günümüzdeki halini almıştır. Köyün bu kadar göç almasının temel sebebi ise Göynük Ovasında bulunması ve ekilebilir ile verimli arazisinin çok olmasıdır. Ayrıca Ermenilerden kalan çok sayıda oldukça sağlam ve kaliteli bina da barınma sorununu ortadan kaldırmaktadır. Köy misafirperver bir köy değildir. Geçmişte çok fazla kan davası olmuştur. Bulgaristan Muhacirleri ile Terekemeler arasında olaylar çıkmıştır. Kürtler ile Yörükler arasında olaylar çıkmıştır. Köydeki Selanik Mübadilleri ile Türkmenler ise daha çok Adana'ya göç etmiş ve oraya yerleşmiştir.
Cemil■ Koord: 38° 6' 19'' D, 35° 31' 38'' K
Reşadiye köy
-
Zile (
İğdir bucağı) -
Tokat■ Tamamen Karapapak/Terekeme köyüdür. Köy halkı Dağlık Karabağ bölgesinden gelmiştir. Ayrıca geçmiş vakitte Reşadiye köyü, başka bir Karapapak/Terekeme köyü olan Karakoyun köyü ile birleşmiştir.
Kadir Erman■ Koord: 40° 12' 24'' D, 35° 40' 54'' K
Hatippınarı köy
-
Zile (
Boztepe bucağı) -
Tokat■ Osmanlı-Rus savaşından sonra bölgeden ayrılmak zorunda kalan Karabağlı Türk köyleri Zile ye gelmişlerdir
■ Koord: 40° 9' 59'' D, 35° 49' 47'' K
Erenler mahalle
-
Ceyhan -
Adana■ Karapapak muhacirler tarafından 19. yy sonlarında iskân edilmiş, daha sonra II. Abdülhamit’in 1905’te doğan en küçük oğlu Abid Ef. onuruna Abidiye adı verilmiştir.
SN■ Koord: 37° 0' 20'' D, 35° 55' 33'' K
Acıyurt köy
-
Ulaş -
Sivas■ 1877-78 Rus Harbinde Kafkasya’da Karapapakların lideri ve daha sonra Türkiye’ye göçün öncüsü olan Mihrali Bey (öl. 1906) bu köye yerleşmiştir.
SN■ Koord: 39° 16' 58'' D, 37° 1' 25'' K
Mancılık köy
-
Kangal -
Sivas■ Evliya Çelebi’ya göre `Ermeni köyüdür ve zeametdir; bir Ermeni kilisesi vardır.` Ancak 20. yy başında bu cemaatten eser kalmamıştı.
SN■ © 18.11.1855 Afşar Aşireti Müdürü Çerkes Bey'in maiyyetinde bulunan süvarilerden bazıları Kangal kazası Mancılık köyünde (... Mancılık karyesi'nde bulunan manastırdan ve evlerden çalınan...) bazı eşyayı ahz etmiş olmaları sebebiyle istirdadı. (14. Mühimme) © 24.06.1899 Mancılık karyesi civarında Kuşkaya'da meskun Karapapak Aşireti'nden...
deyar heyran■ Koord: 39° 4' 44'' D, 37° 12' 47'' K
Karahisar köy
-
Gürün -
Sivas■ 1916 tarihinden sonra Ağrı ilinin Eleşkirt ilçesinde göç eden Karapapak/Terekeme Türkleri Abdi ağa ve çevresindekiler buraya yerleşmişlerdir.
Türk22■ Koord: 38° 41' 52'' D, 37° 19' 41'' K
Yelpınar köy
-
Bayburt Merkez (
Demirözü bucağı) -
Bayburt■ 1642 yılında 24 Gayrimüslim (Ermeni) hane ve 2 Müslüman (Türk) hane bulunmaktadır. Bugün köyün bir kaç yerli Türk aile hariç büyük çoğunluğu Kars göçmeni Terekemedir.
metonio■ Koord: 40° 10' 56'' D, 39° 59' 48'' K
Sancaktepe köy
-
Bayburt Merkez -
Bayburt■ 1851 tarihli Meryemana kilisesi halen cami olarak kullanılmaktadır.
SN■ 1642 yılında yalnızca 25 Gayrimüslim (Ermeni) hane bulunuyordu. Bugün tamamı Azerbaycan göçmeni Terekemedir.
metonio■ Koord: 40° 10' 42'' D, 40° 5' 45'' K
Başçimağıl köy
-
Bayburt Merkez (
Maden bucağı) -
Bayburt■ Köyün adı, Gürcüce olması muhtemeldir. Çimğa (ჭიმღა) Gürcü dilinde dere kenarında ki köye denilmektedir. Çimğavili de çoğul yapım eki almış halidir.
meriç■ Aslen Kars/Merkez/Çakmak köyünden gelmiştirler.
metonio■ Koord: 40° 6' 24'' D, 40° 33' 42'' K
Taşoluk köy
-
Muş Merkez (
Mercimekkale bucağı) -
Muş■ 1912’de 1522 Ermeni nüfusu ve Meryemana kilisesi vardı. (VanV).
SN■ Kürtler sonradan köye yerleşti. Kürtlerin çoğu Muşlu bile değil, Ağrılıdır.
Mustafa■ Koord: 38° 52' 59'' D, 41° 32' 59'' K
Sungu belediye
-
Muş Merkez -
Muş■ 16. yy’da Ermeni yerleşimi. 1912’de kalabalık Ermeni nüfusu, biri Katoliklere ait iki kilisesi vardı.
SN■ Koord: 38° 44' 58'' D, 41° 36' 35'' K
Dalbaşı mahalle
-
Horasan -
Erzurum■ Köyün bir kaç Kürt aile hariç tamamı Karapapaktır. Karapapak/Kürd karışık yerleşim
metonio■ Koord: 40° 3' 25'' D, 42° 7' 25'' K
Hacıahmet mahalle
-
Horasan -
Erzurum■ Sanameri, Orta Çağ'da Artvin/Ardanuç'un köyü olan Anaçlı (Ançi) köyünde yapılmış bir ikonanın adıdır.
meriç■ 1828-29 Osmanlı-Rus Harbine kadar Urum (Türkçe anadilli Rum) yerleşimi. Urumlar Gürcistan'daki Çalka'ya, Gürcistan Borçalı'daki Karapapaklar ise yerlerine bu köye yerleşti.
metonio■ Koord: 40° 10' 31'' D, 42° 8' 10'' K
Arakonak köy
-
Bulanık -
Muş■ 1912’de 1254 Ermeni nüfusu vardı. (VanV).
SN■ Köyün üç mezrası var; Goma İbrahim, Zozanê Hêşîn ve Goma Heci Doğan. Goma İbrahim'de Kürtler (Nezoyi), Goma Heci Doğan'da Çerkezler yaşar. Köyün kendisinde ise Kürtler (Redkan) ve bir-iki ev Terekeme yaşar.
Qazi■ Koord: 39° 6' 19'' D, 42° 9' 16'' K
Yoncalı belediye
-
Bulanık -
Muş■ 19. yy sonunda bir kısmı Protestan olmak üzere 1400 Ermeni nüfusu vardı. Daha sonra bazı Karapapak aileler iskan edildi.
SN■ Bugün dış göçten ötürü belde nüfusunun en fazla yüzde yirmisi Karapapaklardan oluşuyor. Kalan yüzde seksenlik nüfus çeşitli yerlerden gelen Kürtlerden ibarettir.
metonio■ Koord: 39° 7' 42'' D, 42° 11' 16'' K
Bulanık ilçe
-
Bulanık -
Muş■ Eski Ermenistan’ın Hark ilinin merkezi olan Gop/Kop kasabası 347 yılında vefat eden Suriyeli Aziz Daniel türbesi münasebetiyle anılır. ■ Önceden ilçe nüfusunun büyük bölümünü oluşturan Ermeniler 1895 olaylarında topluca Müslümanlığı benimsemiş olup, 20. yy başlarında birçok köyde Kürtçe konuşan Hıristiyan ve Müslüman aileler bir arada yaşamış görünür. O dönemde boşalan 16 dolayında köye Kafkasya muhaciri Karapapak. Ahıska Türkü ve Osetler iskan edilmiştir.
SN■ © 15.07.1856 Malazgirt ve Bulanıklar civarındaki köylere Sebki Aşireti'nin iskanından dolayı memnun olunduğu.
deyar heyran■ Bulanık Müslüman mezarlığının altında Ermeni Mezarlığı bulunmaktadır. Etrafı surlarlar ile çevrilmiş olup kısmen tahrip olmuştur. Merkez jandarma karakolunun ana girişleri,eski kilisenin taş sutunlardır.Halen Kado Deresi mevkiinde Eski Ermeni Mezarlıkları, define avcılaarı tarafından tahrip edilmiştir.
Serhat Ronî■ 1935 yılında kasaba merkezinde 76 Kurmanci anadilli Kürt dışında 1.480 kişilik Türkçe anadilli Karapapak nüfus bulunuyordu. 40'lı yılların sonunda Ahıska, Şavşat ve Gümüşhane'den gelen Türklerle daha kozmopolit ve modern bir yapıya kavuşmuş olup 90'lı yıllarda büyük çoğunlukla köyleriyle beraber nüfusu boşalmış ve her yıl çoğu açıdan geriye gitmektedir. Kütük nüfusunda Türk ve Kürt oranı birbirine yakınken ilçe nüfusunun yüzde doksandan fazlası Kürttür.
metonio■ Koord: 39° 5' 32'' D, 42° 15' 59'' K
Güllüova köy
-
Bulanık -
Muş■ 1912’de 1400 Ermeni nüfusu ve iki kilisesi vardı. (VanV).
SN■ Hâlen Türk çoğunlukludur. Kürtler Güllüova'nın en fazla yüzde yirmi ilâ yirmi beşini oluşturmaktadırlar. Kimse Şeyhyakup ismini kullanmaz.
metonio■ Buradaki Kürtler, Redkan aşiretindendir. Bulanık Koxak (Dokuzpınar) köyü baraj altında bırakıldıktan sonra, Taşdemir, Kuzey ve Ekici aileleri Güllüova köyünün arazilerinin çoğunu satın alıp, bu köye yerleşmişler. Köy normalde Türk köyüdür.
Mar(d)astan■ Koord: 39° 3' 41'' D, 42° 18' 52'' K
Mescitli köy
-
Bulanık -
Muş■ 16. yy’da Hınıs kazasına bağlı Ermeni köyü. 1914’te 850 Ermeni nüfusu vardı.
SN■ Koord: 39° 5' 7'' D, 42° 19' 33'' K
Üçtepe köy
-
Bulanık -
Muş■ 1912’de 50 hanede 472 Ermeni nüfusu vardı. (VanV).
SN■ Bulanıkta Türklerin çoğunluk olarak kaldığı üç yerleşimden biridir. Piran ve Söğütlü'den gelip toprak alan Kürtler köyün yaklaşık yüzde yirmisini oluşturuyor. Geri kalan nüfus Terekemedir. Köyün yaklaşık on katı kadar Terekeme nüfus Batı'da yaşıyor.
metonio■ Koord: 39° 4' 7'' D, 42° 20' 58'' K
İnkaya köy
-
Sarıkamış (
Karaurgan bucağı) -
Kars■ MÖ 2. yy’da kurulduğu rivayet edilen ve MS 8. yy’a dek varlığını sürdüren Apeğyank Ermeni beyliğinin merkezi olan Mijingerd hisarı idi. 1878-1918 Rus yönetimi döneminde Aşağı Micingert Osmanlı tarafında, Yukarı Micingert ise sınırın Rus tarafında bulunmaktaydı.
SN■ Koord: 40° 11' 39'' D, 42° 22' 1'' K
Elmakaya belediye
-
Bulanık -
Muş■ Yak. 350 yılında II. Şahpur komutasındaki İranlıların Ermeni kralı Diran/Tiran’ı esir ederek gözlerini kör ettiği Talarik/Talaris köyü olması güçlü olasılıktır. ■ 1830’lu yıllarda 300 hane Ermeni nüfusu olan köye Bitlisli şeyhlerin yerleşmesi sonucunda Ermenilere ait tapuların nasıl şeyhlere geçtiği ve kasabanın Kürtleştiğine dair ilginç bir makale 1882 yılında Masis dergisinde yayımlanmıştır.
SN■ Ermenilerin göçünden sonra Gümüşhane/Şiran civarından Türkler iskan edildi. 80'li yıllardan sonra büyük kısmı bu köyden göç etti. Bugün bazı Türk aileler dışında çoğu Celali ve Xelesini aşiretlerinden Kürttür.
metonio■ Koord: 39° 1' 48'' D, 42° 28' 43'' K
Yiğitkonağı köy
-
Göle (
Çayırbaşı bucağı) -
Ardahan■ Adıyla çelişse de Rus yapımı etnik haritada Rum çoğunluk gösterilmiştir.
xyz■ Rus kontrolüne giren köyden kaçan Türkler Orta Anadoluya kaçar, yerine de Trabzon ve Erzurumun Rumları yerleşirse Rus sayımında Rumlar Türklerden çok görünür.
metonio■ Koord: 40° 57' 15'' D, 42° 34' 6'' K
Sulakyurt köy
-
Ardahan Merkez -
Ardahan■ Eski adı Yukarı Sarzep iken Rus yönetimi döneminde Rus çarı II. Nikolay (h 1894-1917) onuruna Nikolayevka adı verildi. Köyde bir İsviçreli girişimcinin kurduğu Kars yöresinin ilk gravyer peyniri fabrikasından ötürü Zavod (`fabrika`) adı da kullanıldı.
SN■ Köyde Karapapak, Terekeme ve Kürtler yaşamaktadır. Burada yaşayan Kürtler Redkan aşiretindendir.
Qazi■ Rus yapımı etnik haritada Sulakyurt Oset çoğunluk olarak gösterilmiş
xyz■ Koord: 41° 9' 46'' D, 42° 37' 24'' K
Dolutaş köy
-
Eleşkirt -
Ağrı■ Van-Çatak-Konalga maddesine bakınız.
SN■ 3-5 Karapapak hanesi mevcuttur.
seyyah■ Koord: 39° 44' 49'' D, 42° 40' 27'' K
Darboğaz köy
-
Selim -
Kars■ 1886 Rus nüfus sayımında 67 hanede 518 Rum Ortodoks, 1 hanede 6 İranlı (Sünni) nüfus kayd edilmiştir. Rus nüfus sayımlarında İranın Kuzeyinden gelerek Güney Kafkasyaya (Azerbaycan, Kars, Gürcistan) yerleşen Azeri nüfus Şii/Sünni fark etmeksizin İranlı olarak kayıt altına alınmıştır. Bunlar 19 yy. başında Rusyanın bölgeyi ilhakından sonra İran şahının telkiniyle Borçalı bölgesinden göç ederek Sulduza yerleşen Karapapak/Terekemelerin geri dönenleridir.
Necmettin Kabirli■ Koord: 40° 34' 44'' D, 42° 42' 32'' K
Geçimli köy
-
Tutak -
Ağrı■ Daha önce Karapapak iskan edilmişken halen Kürt köyüdür.
SN■ Koord: 39° 22' 55'' D, 42° 42' 56'' K
İsaabat köy
-
Tutak -
Ağrı■ Büyük ölçüde terk edilmiştir.
SN■ Koord: 39° 38' 24'' D, 42° 44' 58'' K
Doğangün köy
-
Tutak -
Ağrı■ Karapapak nüfusu büyük ölçüde terk etmiştir.
SN■ Koord: 39° 22' 35'' D, 42° 45' 4'' K
Tutak ilçe
-
Tutak -
Ağrı■ İdari bölge adı öteden beri Andap/Antap’tır. Ortaçağ Ermeni kaynaklarındaki Dvaradzadap iline tekabül eder. İsim muhtemelen Ermenice
dap տափ `düzlük, alan` kelimesiyle ilgili olmakla birlikte yapısı açık değildir. ■ Kasaba 1878’de kurulmuş ve Rus yönetimine giren Kars ilinden göçen Karapapak Türkleri iskan edilmiştir. Halen kasaba nüfusu çoğunlukla Türktür. Buna karşılık köylerde Kürt nüfus baskındır. Nehrin iki yakasını kapladığı için Kürtçe ’İkimahalle’ anlamında Dûtax adı verildiği söylentisi teyide muhtaçtır.
SN■ 1878'de Karapapak nüfusun iskân edildiği bir yer iken günümüzde Türk-Kürt nüfus eşitlenmiştir.
seyyah■ Koord: 39° 32' 27'' D, 42° 46' 13'' K
Baykara köy
-
Selim -
Kars■ Eskigazi köyünden buraya yerleşen bir kaç hane Kürt (Redkan aşireti) var.
Qazi■ Koord: 40° 34' 37'' D, 42° 46' 26'' K
Kılıçgediği köy
-
Tutak -
Ağrı■ 1828’e dek kalabalık bir Ermeni köyü iken 19. yy’da Ermenilerin Rusya’ya göçmesi üzerine Karapapak muhacirler iskân edildi.
SN■ Koord: 39° 38' 55'' D, 42° 47' 22'' K
Ataköy köy
-
Tutak -
Ağrı■ Ermenilerin gidişinden sonra Karapapak iskan edilmiş, ancak yakın yıllarda satış yoluyla Kürt nüfus çoğalmıştır.
SN■ Koord: 39° 27' 9'' D, 42° 47' 46'' K
Ekincek köy
-
Tutak -
Ağrı■ 1820’lere dek Ermeni yerleşimi iken daha sonra terkedilmiş ve Karapapak muhacirler iskân edilmiştir.
SN■ Koord: 39° 37' 23'' D, 42° 48' 59'' K
Tunçkaya köy
-
Kağızman (
Kötek bucağı) -
Kars■ Köy 10. yy’da inşa edilen ve halen sağlam olan surlarla çevrilidir. Tarihçi Xorenli Movses’e (5. yy) göre burası kral Vağarşak döneminde (MÖ 2. yy) kurulan Kapeğyan beyliğinin merkezi idi. 12. yy’da bir Türkmen beyliğinin başkenti olmuştur. ■ Erm «avan» `surla çevrili müstahkem yerleşim` anlamında olup Arapça «kasaba» sözcüğünün tam karşılığıdır. Asıl adı Keçror olan yerleşim, kullanımda Keçr-avan olarak anılmıştır.
SN■ Köydeki son Kürt aile 2015'de göçmüştür. Şu an Türkleşmiş Karapapak yerleşimidir.
emjan■ Koord: 40° 16' 39'' D, 42° 51' 47'' K